klp.pl„Nad Niemnem” jako epopeja
„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej często bywa określane mianem epopei narodowej. O zaliczeniu powieści do tego gatunku literackiego świadczą następujące cechy:1. utwór ukazuje dzieje legendarnych i historycznych bohaterów – bohaterami „Nad Niemnem” są ludzie, należący do szlachty – warstwy społecznej, które przez szereg wieków odgrywała znaczącą rolę w Polsce i współtworzyła historię... więcej
Obraz powstania styczniowego w „Nad Niemnem”
Akcja powieści Elizy Orzeszkowej rozgrywa się ponad dwadzieścia lat po wybuchu i klęsce powstania styczniowego. W pamięci bohaterów, jak i samej autorki, jest to jednak wydarzenie wciąż żywe, determinujące ich świat oraz mające ogromny wpływ na ich decyzje i sposób postępowania. Pod tym względem powstanie, ukazane w retrospekcjach i poprzez symbole, odgrywa w „Nad Niemnem” znaczącą rolę.Powstanie styczniowe było doniosłym... więcej
Legenda o Janie i Cecylii
W życiu każdej społeczności bardzo istotny jest najdawniejszy moment w jej dziejach, w którym narodziła się jako ród, naród bądź państwo. Legenda o Janie i Cecylii to historia powstania rodu Bohatyrowiczów, przekazywana z pokolenia na pokolenia i otoczona szczególnym kultem, dawała bowiem świadectwo świetności ich rodziny i przypominała o wartościach, które przekazali swym potomkom jej założyciele.Legenda o protoplastach rodu... więcej
Przyroda w „Nad Niemnem”
Opisy przyrody w „Nad Niemnem” są ważnym elementem znaczeniowym powieści i zajmują w niej wiele miejsca. Eliza Orzeszkowa za ich pośrednictwem stworzyła niezwykle dokładną i malarską konstrukcję świata przedstawionego, podkreśliła jego piękno i silny związek człowieka z naturą.Akcja powieści rozpoczyna się od opisu nadniemeńskiego krajobrazu – rozległej, otwartej przestrzeni łąk i pól, przepełnionej... więcej
Motyw miłości w „Nad Niemnem”
Miłość jest jednym z głównych wątków powieści Elizy Orzeszkowej: „Nad Niemnem” i należy do kanonu głównych wartości, jakie powinny być ważne w życiu każdego człowieka.Obraz miłości szczęśliwej, spełnionej i pokonującej wszelkie trudności wyłania się z legendy o Janie i Cecylii. Założyciele rodu Bohatyrowiczów należeli do różnych stanów – on był przedstawicielem prostego ludu, ona natomiast wywodziła... więcej
Kult pracy w „Nad Niemnem”
Jednym z głównych haseł pozytywizmu był utylitaryzm, postrzegany w kategoriach etycznych jako najwyższe dobro i nadrzędny cel moralnego postępowania każdego człowieka. Taką wartością w powieści Elizy Orzeszkowej jest praca, ukierunkowana na wspólne i wzajemne dobro, będąca jednocześnie miernikiem wartości bohaterów. W „Nad Niemnem” liczne są sceny, przedstawiające pracujących ludzi. Wiele jest również opisów... więcejMotyw mogiły w „Nad Niemnem”
W powieści Elizy Orzeszkowej: „Nad Niemnem” motyw mogiły ma charakter symboliczny i pełni w utworze zasadniczą rolę – jest swoistym uczestnikiem wydarzeń, spaja akcję, łączy postawy bohaterów i zaciera różnice między nimi oraz ostatecznie likwiduje konflikty.Mogiła mitycznych założycieli rodu Bohatyrowiczów, usypana pod prastarym dębem, jest otoczona szczególnym kultem i dbałością przez kolejne pokolenia.... więcej
Motywy literackie w Nad Niemnem
Oprócz nadrzędnego motywu rzeki, wyeksponowane zostały inne: motyw miłości, małżeństwa, samotności, marzycielstwa powstania styczniowego, patriotyzmu, konfliktu pokoleń, szlacheckiego dworku i arkadii.Motyw miłości
Wyobrażony poprzez związek Justyny i Jana jest osnową utworu. Wokół niego koncentrują się inne wątki. Justyna i Jan wyobrażają miłość idealną, zdolną pokonać wszelkie przeszkody. Podobną wymowę ma... więcej
